وزارت نفت به جایگاه حکمرانی صنعت نفت برمیگردد؟
تاریخ انتشار: ۴ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۶۰۵۵۵
حبیبالله ظفریان کارشناس ارشد انرژی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، با اشاره به لزوم تفکیک وظایف حکمرانی از تصدیگری در صنعت نفت به اهمیت احیای قالب صدور پروانههای نفتی پرداخت و عنوان کرد: طبق قوانینی که در حوزه نفت و گاز کشور وجود دارد، از جمله قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت، تصمیم این بوده که وزارت نفت به عنوان نماینده حاکمیت در جایگاه حاکمیتی، حکمرانی حوزه انرژی را وزارت نفت انجام دهد و شرکت ملی نفت وظایف مربوط به تصدیگری و اجرا را در دست داشته باشد و ما بتوانیم این دو مفهوم «حکمرانی» و «تصدیگری» را از هم تفکیک کنیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: میدانید که به صورت تاریخی در ایران ابتدا شرکت نفت شکل گرفت و سپس وزارت نفت ایجاد شد. عملاً به دلیل این سبقه تاریخی، حکمرانی کلان حوزه بالادستی نفت و گاز را هم شرکت ملی نفت انجام میداد و پس از تشکیل وزارت نفت همچنان این وزارتخانه در عمل در نقش حکمران قرار نگرفته است.
ظفریان گفت: وقتی تفکیک وظایف حکمرانی و تصدیگری در وزارت نفت و شرکت ملی نفت انجام نشود و این وظایف از هم مجزا نشوند، تبعات آن بعداً روی مدل توسعه میادین، روی نرخ تولید و روی برداشت صیانتی از میادین مشاهده میشود. تجاربی در دنیا وجود دارد از جمله تجربه نروژ و یا روسیه، بالاخره کشورهای نفتی با مدل تفکیک حکمرانی از تصدیگری توانستهاند این حوزه وظایف اختیارات را از هم منفک کنند و کارکردهای لازم را از او بگیرند.
* با صدور پروانههای نفتی، وزارت نفت راسا وارد توسعه میادین میشود
کارشناس ارشد انرژی گفت: اما در کشور ما همچنان وظایف حاکمیتی و تصدیگری با هم مخلوط و ممزوج هستند و ما نمیتوانیم کارکردهای مثبتشان را دریافت کنیم. اولین گامی که برای ایجاد واقعی یک وزارت نفت باید باید برداشته شود، این است که وزارت نفت توان کارشناسی لازم برای راهبری توسعه میادین نفتی و گازی را به دست بیاورد و بتواند به عنوان نماینده حاکمیت، میدان را بهگونهای واگذار کند که بیشترین عایدی را برای حاکمیت داشته باشد.
وی اشاره کرد: گامی که در برنامه هفتم توسعه برداشته شده، این است که توسعه برخی از میادین نفتی و گازی را وزارت نفت رأساً انجام دهد و واگذاری این میادین از طریق سازوکارهای مختلف رقابتی که یکی از مهمترین آنها صدور پروانه بهرهبرداری است، انجام شود. یعنی وزارت نفت یک میدان را با صدور یک پروانه بهرهبرداری به شرکتهای متقاضی برای انجام توسعه بدهد و طبیعتا توسعه میدان در اختیار شرکتی قرار میگیرد که کمترین هزینه را برای تولید میدان متصور شود، لذا بیشترین آورده برای حاکمیت باقی میماند.
* هدفگذاری تولید 200 هزار بشکهای نفت از محل صدور پروانه
ظفریان توضیح داد: شکلگیری توان کارشناسی در وزارت نفت، یک امر تدریجی است و ما نباید به صورت ناگهانی بخش زیادی از میادین را در قالب پروانه نفتی واگذار کنیم. تمهیدی که در احکام مصوب برنامه هفتم در ماده 15 احکام برنامه دیده شده، این است که این واگذاری به نحوی انجام شود که ما در پایان برنامه، 5 درصد از تولید نفت خام و 10 درصد از تولید گاز کشور را از مسیر تولید توسط شرکتهایی غیر از شرکت نفت انجام داده باشیم.
کارشناس ارشد انرژی توضیح داد: 5 درصد از تولید نفت با هدفگذاری تولید 4.2 میلیون بشکه، معادل حدود 200 هزار بشکه نفت در روز است. یعنی فرآیند انتقال امور حکمرانی بر میادین نفتی از شرکت نفت به وزارت نفت به صورت ناگهانی اتفاق نمیافتد. چون اولاً که بخش خصوصی توانمند بتواند کار توسعه میادین را انجام دهد و عملکرد آن موردسنجش قرار بگیرد و ثانیاً وزارت نفت در حین این رفت و برگشت واگذاریها، بتواند آن توان کارشناسی لازم را در خودش ایجاد کند.
وی تاکید کرد: بالاخره شرکت ملی نفت منابع مالی محدودی برای توسعه میادین در اختیار دارند. احیای سازوکار صدور پروانههای نفتی باعث میشود که منابع بخش خصوصی نیز وارد توسعه میادین شود زیرا این بخش خصوصی عمدتاً شامل شرکتها و صنایع انرژیبر عمده هستند و میتوانند با منابع مالی خود اقدام به توسعه میادین ایران بخصوص میادین گازی کنند تا تامین گاز موردنیاز صنعت خودشان نیز به صورت پایدار صورت گیرد.
* میادین فعلی که قرارداد دارند شامل صدور پروانه نمیشوند
ظفریان افزود: حکمی که در ماده 15 برنامه هفتم توسعه آمده، میادین را تفکیک کرده است. طبق این حکم، میادین فعلی که در اختیار شرکت ملی نفت قرار دارد، در قالب قراردادهای فعلی ادامه پیدا میکند و صرفاً در رابطه مالی فعلی، یک تغییری انجام میشود و آن تغییر این است که وزارت نفت باید به تفکیک هر میدان و یا مخزن، یک قرارداد بلندمدت با شرکت ملی نفت برای توسعه آن میدان ببندد. یعنی آن میادینی که فعلاً در اختیار شرکت ملی نفت هستند همچنان در اختیار این شرکت باقی میمانند و یک قراردادی با وزارت نفت روی هزینههای تولید از آن میدان بسته میشود.
کارشناس ارشد انرژی اظهار داشت: اتفاقاً این تغییرات در رابطه مالی خودش به تقویت بدنه کارشناسی وزارت نفت کمک میکند، چرا؟ چون باید بتواند از این به بعد میدان به میدان هزینههای تولید را با توجه به ویژگیهای مختلف و متنوع میادین ما احصا کند و سپس قرارداد بلندمدت با شرکت نفت را پیش ببرد.
وی گفت: در نتیجه اولاً تداخل وظایف اتفاق نمیافتد، میادین فعلی همچنان در اختیار شرکت ملی نفت هستند، آن حکمی که برای صدور پروانه آمده است در بند ب ماده 15 است و مختص واگذاری توسعه در میادین جدید است. طبق قانون برنامه هفتم توسعه، واگذاری میادینی از طریق صدور پروانه رخ میدهد که تا الان قرارداد توسعه ندارند.
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: کارشناس ارشد انرژی حکمرانی نفت شرکت ملی نفت پروانه نفتی میادین نفتی کارشناس ارشد انرژی اختیار شرکت توسعه میادین شرکت ملی نفت صدور پروانه برنامه هفتم وزارت نفت نفت انجام شرکت نفت تصدی گری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۶۰۵۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۵۰ پروژه جدید به ارزش ۲۵ میلیارد دلار برای ایجاد ارزش افزوده در دستورکار وزارت نفت است/ برنامهریزی برای تبدیل متانول به بنزین
وزیر نفت از بهرهبرداری ۷۹ پروژه نیمهتمام به ارزش ۱۶ میلیارد دلار خبر داد و گفت: ۵۰ پروژه جدید به ارزش ۲۵ میلیارد دلار برای ایجاد ارزش افزوده نیز در دستور کار داریم.
به گزارش خبرنگار شانا، جواد اوجی امروز (سهشنبه، ۱۱ اردیبهشت) در حاشیه آیین امضای تفاهمنامههای مطالعه طرحهای توسعه ۱۶ میدان گازی با هلدینگها، شرکتهای پتروشیمی و اکتشاف و تولید ایرانی در جمع خبرنگاران بیان کرد: استفاده از ظرفیت هلدینگها و شرکتهای بزرگ صنایع پتروشیمی در توسعه میدانهای گازی اهمیت بسیاری دارد. امروز برای توسعه نزدیک به ۱۶ مخزن گازی با شرکتها و هلدینگهای بزرگ پتروشیمی کشور تفاهمنامه امضا شد که بهسمت قرارداد و اجراییشدن میرود.
وی افزود: شرکتها و هلدینگهای بزرگ پتروشیمی با کمک شرکتهای اکتشاف و تولید در توسعه میدانهای گازی ۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار سرمایهگذاری میکنند و با توسعه این میدانها، در دو، سه سال آینده بیش از ۱۲۷ میلیون مترمکعب گاز به تولید گاز کشور افزوده میشود که هم تأمینکننده خوراک پتروشیمیها خواهد بود و هم به فرایند توسعه میدانهای گازی کشور کمک میکند.
وزیر نفت تصریح کرد: سابقه نداشته است شرکتهای پتروشیمی در زمینه توسعه میدانها ورود کنند. در نمایشگاهی که در حسینیه امام خمینی (ره) با حضور رهبر معظم انقلاب برگزار شد، ایشان تأکید کردند که از ظرفیت هلدینگها و شرکتهای بزرگ استفاده کنید که امروز الحمدالله این اتفاق مبارک رقم خورد.
اوجی با بیان اینکه پارسال قراردادهای سازندهای با شرکتها و هلدینگهای بزرگ پتروشیمی در زمینه جمعآوری گازهای مشعل داشتیم، گفت: بخشی از اینها به بهرهبرداری رسیده است. همچنین در خصوص تولید بنزین در مجتمعهای پتروشیمی، بهویژه پتروشیمیهایی که متانول تولید میکنند، با شرکتهای ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی و صنایع پتروشیمی برنامهریزیهایی شده است.
وی افزود: انشاءالله بخشی از تولید متانول کشور بهسمت تولید بنزین و ارزش افزوده سوق داده میشود. امروز بسیاری از کشورها از خوراک متانول به تولید بنزین دست یافتهاند که ما دانش فنی و توانمندی تولید آن را داریم؛ بنابراین در بعضی پتروشیمیها که سهامداران آنها تمایل داشتند، با همکاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی این اتفاق مطلوب رقم خواهد خورد و ما بخشی از ظرفیت تولید متانول را به تولید بنزین سوق خواهیم داد که اعداد و ارقام آن را در مصاحبههای بعدی اعلام خواهم کرد.
وزیر نفت ادامه داد: با توجه به افت قیمتی که طی چند سال اخیر در بحث محصولات تولید متانول داشتهایم و از طرفی برای جبران ناترازی بنزین، میتوانیم از بنزینی که از خوراک متانول تولید میشود استفاده کنیم. این موضوع در کشور چین هم اتفاق افتاده است.
اوجی از بهرهبرداری ۷۹ پروژه نیمهتمام به ارزش ۱۶ میلیارد دلار خبر داد و گفت: ۵۰ پروژه جدید همسو با ارزش افزوده به ارزش ۲۵ میلیارد دلار را نیز در دستور کار داریم. از این پروژهها و پروژههایی که تکمیل میشوند یا نیمهتمام هستند، روزانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه به تولید نفت ما اضافه میشود. همچنین روزانه ۳۵ میلیون مترمکعب به تولید گاز و بیش از روزانه ۵۰ هزار بشکه به ظرفیت پالایشی کشور اضافه خواهد شد.
وی با بیان اینکه وزارت نفت در آغاز سال نو به اجرای پروژههای کلان با استفاده از منابع داخلی توجه نشان داده و بالاترین وزارتخانه و دستگاه در کشور در موضوع جذب سرمایه خارجی وزارت نفت بوده است، گفت: در توسعه میدانها نشان دادیم که معطل شرکتهای خارجی نیستیم و با سرمایهگذاریهای انجامشده در دو سال اخیر، نگاه درستی برای توانمندی بخش داخلی ایجاد شده است.
وزیر نفت تصریح کرد: امروز اتفاق مطلوب با فعالان بخش خصوصی که عمده سهامدارانِ این پتروشیمیها و هلدینگها هستند رقم خورد، البته سهامداران آنها مردم هستند و بیش از ۵۰ میلیون نفر در صنایع پتروشیمی و مجتمعهای بزرگ پتروشیمی سهم دارند.